Filia Kombornia zaprasza do obejrzenia wystawy poświęconej sylwetce Stanisława Pigonia. Znajdują się na niej dzieła profesora oraz prace innych autorów opisujące życie pisarza. Uwagę zwraca „Księga Pamiątkowa ku czci Stanisława Pigonia”, która jest darem od profesora dla biblioteki w Komborni. Znajduje się w niej dedykacja napisana własnoręcznie przez Pigonia. Można również obejrzeć portrety profesora wykonane przez uczniów Szkoły Podstawowej w Komborni, które dzięki uprzejmości nauczycieli tejże szkoły można oglądać do końca października. Wystawa znajduje się w czytelni biblioteki. Serdecznie zapraszamy!
Przypominamy również życiorys profesora
Profesor Stanisław Pigoń urodził się 27 września 1885 roku w Komborni, w rodzinie chłopskiej. Ojciec, Jan Pigoń, był rolnikiem i po trosze kowalem, rusznikarzem, stolarzem a nawet zegarmistrzem. Matka, Katarzyna z Rymarzów, dzieliła swój czas między obowiązkami gospodyni a wychowaniem dzieci. Początki drogi życia Pigonia miały zwyczajny bieg. W latach 1892-1896 pobierał naukę w trzyklasowej szkole ludowej w Komborni, a przez następne dwa w Korczynie. Następnie dotarł do gimnazjum w Jaśle, gdzie w roku 1906 otrzymał świadectwo dojrzałości z odznaczeniem, co pozwoliło mu rozpocząć studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na powstanie jego pierwszych prac naukowych ("Słowacki w epoce przełomu" oraz "Trud Słowackiego") duży wpływ miała działalność w stowarzyszeniu Eleusis. Po ukończeniu studiów Stanisław Pigoń został zatrudniony jako nauczyciel języka polskiego i łaciny w Prokocimiu pod Krakowem, a w roku 1913 wstąpił w związek małżeński z Heleną Dulowską. Służba w wojsku austriackim spowodowała roczną przerwę w nauce. Od 15 listopada 1918 do sierpnia 1919 roku, jako porucznik artylerii, służył w wojsku polskim walcząc pod Lwowem, Przemyślem, na Śląsku Cieszyńskim i pod Stochodem. We wrześniu 1919 roku Stanisław Pigoń otrzymał stanowisko docenta literatury polskiej na nowopowstałym Uniwersytecie Poznańskim, natomiast w marcu 1921 roku uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie rozprawy pt. "Z epoki Mickiewicza". Następnie w latach 1921-1931 był profesorem na Uniwersytecie im. Stefana Batorego w Wilnie, gdzie prowadził wykłady i seminaria z historii literatury polskiej. W tym okresie dwukrotnie pełnił urząd prorektora, zaś w latach 1927-1928 zaszczytną funkcję rektora tejże uczelni. Po powrocie do Krakowa, w marcu 1931 roku, już na zawsze związał swój los z Uniwersytetem Jagiellońskim. Na początku II wojny światowej Pigoń wraz z grupą profesorów krakowskich został aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau i uwięziony w niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. Swoje doświadczenia z pobytu w obozie ujął w szkicu "Wspomnienia z obozu Sachsenhausen 1939–40". Przebywał tam do lutego 1940 roku, skąd powrócił do Krakowa w pierwszym transporcie zwolnionych profesorów. W obozie nabawił się ciężkiej choroby serca, która prześladowała go do końca życia. Już wiosną następnego roku podjął tajne nauczanie oraz działalność konspiracyjną w kręgach Stronnictwa Narodowego. Był członkiem Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności. Koleje swojego życia opisał w pamiętnikach "Z Komborni w świat" i "Z przędziwa pamięci. Urywki wspomnień". Pigoń zajmował się literaturą, jako przekazem doniosłych treści poznawczych, ideowo-wychowawczych i filozoficznych oraz jej rolą w kształtowaniu polskiej świadomości narodowej. Był skrupulatnym badaczem i wydawcą tekstów ważnych dla poznania życia i twórczości wielkich pisarzy. Interesował się szczególnie okresami romantyzmu i modernizmu, a przede wszystkim postacią i dziełem Adama Mickiewicza. Badał również i wydawał utwory Aleksandra Fredry, Stefana Żeromskiego i Władysława Orkana. Pigoń był także odkrywcą twórczości samorodnych pisarzy chłopskich; zajmował się kulturą polskiej wsi. Księgozbiór Stanisława Pigonia, liczący 9351 woluminów, został po jego śmierci, zgodnie z jego wolą, przekazany Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie. W 1982 r. utworzono Pracownię Polonistyczną Pigonianum, którą w 2004 r. przeniesiono do nowego gmachu Biblioteki Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Natalia Bar
Źródła:
Franciszek Ziejka „Małe ojczyzny Stanisława Pigonia”
Angelika Winiarska „Stanisław Pigoń syn Komborni”
Wikipedia - wolna encyklopedia
